Międzynarodowy Przegląd Filmowy "Świat bez wolności" to 9 dni spotkań ze sztuką filmową i historią, o której opowiadać będą twórcy, naukowcy, dziennikarze, a także świadkowie przełomowych wydarzeń. Gośćmi festiwalu będą m.in. Jiří Menzel, Marta Meszaros, José Torres, dawni opozycjoniści i obecni aktywiści na rzecz demokracji. Każdy dzień przeglądu to inne fascynujące spotkanie.

W programie przeglądu znalazło się 13 filmów: ikonicznych dla historii kina, jak Fahrenheit 451, czy Skowronki na uwięzi oraz mniej znanych, jak Zaginiony, Pokuta lub Peron. Są to filmy z różnych stron świata - łączy je temat braku wolności.

Każdego dnia pokażemy te okresy w historii wybranych krajów, gdy ich mieszkańcy żyli w reżimie autorytarnym lub w totalitaryzmie, a także momenty przełomowe, gdy o wolność walczyli. To kraje demokracji ludowej (Polska, Węgry, Czechosłowacja, Niemiecka Republika Demokratyczna), ZSRR oraz Chile podczas rządów Pinocheta. Przedstawimy także filmy z Chin i Kuby, gdzie problem rządów niedemokratycznych jest nadal aktualny. Będziemy szukać odpowiedzi na pytanie, czym jest wolność i ile jesteśmy gotowi za nią zapłacić, pamiętając, że przeszłość jest kluczem do zrozumienia teraźniejszości.

Organizator: Instytut Pamięci Narodowej w ramach Europejskiej Stolicy Kultury - Wrocław 2016

Wstęp wolny. Bezpłatne wejściówki dostępne w kasach kina na 4 dni przed każdym seansem. Liczba miejsc ograniczona.

 

W programie:

3 czerwca, piątek

temat: Utopia

godz. 17.00

Uroczyste otwarcie Przeglądu

Fahrenheit 451
reż. François Truffaut, Wielka Brytania, Francja 1966, 112'

Dystopijna wizja Ameryki, w której książki są towarem zakazanym. Zadaniem strażaków jest ich palenie. Ekranizacja powieści Raya Bradbury'ego to jedyny anglojęzyczny film mistrza francuskiej Nowej Fali. W podwójnej roli gwiazda kina lat 60. Julie Christie.

po seansie dyskusja z zaproszonymi gośćmi: Andrzej Godlewski (moderator), Robert Klementowski, Robert Szmidt, Andrzej Drzewiński

godz. 21.15

Brazil
reż. Terry Gilliam, Wielka Brytania 1985, 132'

Dyktatura przyszłości. Urzędnik niskiego szczebla zakochuje się w anarchistce. Satyryczna wariacja na temat Roku 1984 George'a Orwella. Gilliam kreuje imponujący rozmachem świat zniewolony, w którym jedyną akceptowaną aktywnością obywateli jest konsumpcja.

 

4 czerwca, sobota

temat: Polska

godz. 16.00

Człowiek z żelaza / Man of Iron
reż. Andrzej Wajda, Polska 1981, 154'

Człowiek z żelaza stanowi niemalże natychmiastową reakcję na wydarzenia z sierpnia 1980 roku w Polsce. Głównym bohaterem filmu jest dziennikarz, który wyrusza do stoczni w Gdańsku, by przygotować materiał o jednym z członków komitetu strajkowego.

po seansie dyskusja z zaproszonymi gośćmi: Katarzyna Kaczorowska (moderatorka), Paweł Kowal, Marek Lasota, Andrzej Paczkowski

godz. 20.30

Ucieczka z kina "Wolność" / Escape from the "Liberty" Cinema
reż. Wojciech Marczewski, Polska 1990, 92'

Schyłek PRL-u. W kinie "Wolność" dochodzi do niecodziennego incydentu: w czasie seansu filmu Jutrzenka aktorzy na ekranie odmawiają grania swoich ról. Na miejsce przybywa cyniczny cenzor. Jednak i w nim zachodzi zmiana.

 

5 czerwca, niedziela

temat: Niemcy

godz. 16.00

Labirynt kłamstw / Im Labyrinth des Schweigens / Labyrinth of Lies
reż. Giulio Ricciarelli, Niemcy 2014, 124'

Jest 1958 rok, Republika Federalna Niemiec. W prokuraturze generalnej we Frankfurcie nad Menem pracuje młody prokurator Johann Radmann. Jego pierwsze ważne śledztwo dotyczy sprawy obozu Auschwitz. Labirynt kłamstw Giulia Ricciarellego skupia się na przygotowaniu do procesów frankfurckich (1963-1965).

po seansie dyskusja z zaproszonymi gośćmi: Robert Żurek (moderator), Wolfgang Templin, Ewa Fiuk, Krzysztof Ruchniewicz

godz. 19.45

Życie na podsłuchu / Das Leben der Anderen / The Lives of Others
reż. Florian Henckel von Donnersmarck, Niemcy 2006, 137'

Niemcy Wschodnie. W mieszkaniu pisarza Georga Dreymana i jego żony, aktorki Christy-Marii Sieland, służby zainstalowały pluskwy. Małżeństwo podsłuchuje agent Gerd Wiesler. To człowiek bez właściwości, którego zaczyna fascynować życie podsłuchiwanych.

 

6 czerwca, poniedziałek

temat: Węgry

godz. 18.00

zapowiedź filmu przez reżyserkę Mártę Mészáros

Niepochowany / A temetetlen halott / The Unburied Man
reż. Márta Mészáros, Węgry, Słowacja, Polska 2004, 127'

W październiku 1956 roku w Budapeszcie wybucha powstanie przeciwko dominacji sowieckiej. Twarzą zamieszek wśród polityków partii komunistycznej zostaje Imre Nagy. Niepochowany Márty Mészáros to pierwsza filmowa biografia węgierskiego premiera okresu rewolucji.

po seansie dyskusja z zaproszonymi gośćmi: Bartosz Kuświk (moderator), Marta Mészáros, Akos Engelmayer, Jan Nowicki

 

7 czerwca, wtorek

temat: Kuba

godz. 18.00

Epokowy projekt / La obra del siglo / The Project of the Century
reż. Carlos M. Quintela, Argentyna, Kuba, Szwajcaria, Niemcy 2015, 100'

Juragua, podupadłe miasto zbudowane przy pierwszej na Kubie elektrowni atomowej, niedokończonej wskutek upadku ZSRR. Trzy pokolenia - dziadek, ojciec i syn - tkwią w ciasnym pracowniczym mieszkaniu bez nadziei na przyszłość, a ich frustracja zostaje zderzona z entuzjazmem dawnych propagandowych reportaży.

po seansie dyskusja z zaproszonymi gośćmi: Dariusz Rosiak (moderator), Jose Torres, Eliecer Avila

 

8 czerwca, środa

temat: Chile

godz. 18.00

Zaginiony / Missing
reż. Costa-Gavras, USA 1982, 122'

Chile pod wojskowym butem. W tym świecie, gdzie wolność wydaje się abstrakcją, żyje i pracuje amerykański dziennikarz o lewicowych poglądach. Kiedy znika bez śladu, na poszukiwanie wyruszają jego żona i ojciec.

po seansie dyskusja z zaproszonymi gośćmi: Małgorzata Kolankowska, Mario Galdamez, Jarosław Gugała

 

9 czerwca, czwartek

temat: Czechosłowacja

godz. 18.00

zapowiedź filmu przez reżysera Jiříego Menzla

Skowronki na uwięzi / Skřivánci na niti / Larks on a String
reż. Jiří Menzel, Czechosłowacja 1969, 94'

Złomowisko przy hucie stali w Kladnie niedaleko Pragi, lata 50. XX wieku. Państwo "resocjalizuje" zbuntowanych obywateli. Skowronki na uwięzi to ironiczna farsa atakująca system stalinowski. Złoty Niedźwiedź na festiwalu w Berlinie w 1990 roku.

po seansie dyskusja z zaproszonymi gośćmi: Tomasz Raczek (moderator), Jiří Menzel, Łukasz Kamiński, Aleksander Kaczorowski

 

10 czerwca, piątek

temat: Chiny

godz. 18.00

dyskusja, 60': Tomasz Raczek (moderator), Maciej Dzwonkowski, Radosław Pyffel

Peron / Zhantai / Platform
reż. Jia Zhang-ke, Hongkong, Chiny, Japonia, Francja 2000, 155'

Małe arcydzieło ubiegłej dekady. Przejmujący portret przemian w Chinach od końcówki lat 70., kiedy w kraju idealizuje się politykę zmarłego niedawno Mao Zedonga, po początek lat 90., kiedy najważniejszy okazuje się pieniądz, a ludzie tkwią w jego niewoli.

 

11 czerwca, sobota

temat: Rosja

godz. 16.00

Historia Asi Klaczinej, która kochała, lecz za mąż nie wyszła / Istoriya Asi Klyachinoy, kotoraya lyubila, da ne vyshla zamuzh / The Story of Asya Klyachina, Who Loved, But Did Not Marry
reż. Andriej Konczałowski, ZSRR 1967, 99'

Tytułowa bohaterka, kulawa, ale wciąż atrakcyjna dziewczyna, jest reprezentantką pewnej specyficznej społeczności - mieszkańców kołchozu. Śledzimy ich codzienne, pozbawione luksusów życie. W Związku Radzieckim trudy zwykłej egzystencji były niewygodnym tematem.

po seansie dyskusja z zaproszonymi gośćmi: Andrzej Zawistowski, Vytautas Landsbergis, Natalia Pantiuszkowa, Wacław Radziwinowicz

godz. 19.30

Pokuta / Monanieba / Repentance
reż. Tengiz Abuładze, ZSRR 1984, 153'

Śmierć Warłama Arawidze powoduje wstrząs wśród mieszkańców gruzińskiego miasta. Odszedł wieloletni dyktator. Pokuta w reżyserii Tengiza Abuładze to parodia systemu - film uznawany za jeden z najwybitniejszych obrazów sowieckiego komunizmu.

redakcja, korekta tekstów: Agnieszka Szeffel, Mariusz Mikliński
fotoedycja: Mariusz Wojas