Egzamin kończący 2 semestr Akademii Filmowej odbędzie się we wtorek 11 czerwca 2013 roku o godz. 17.00 w sali nr 9 Kina Nowe Horyzonty. Będzie to zamknięty test wyboru. Prosimy o punktualne przybycie.

Twórczość Ericha von Stroheima

- początki reżysera w przemyśle hollywoodzkim

- budowanie wizerunku (ekranowy europejski arystokrata, wojskowy z monoklem w oku) i kształtowanie się stylu (pozaekranowy perfekcjonista i furiat, maniakalnie dbający o szczegóły i ogarnięty obsesją realizmu wizjoner)

- miejsce autora w amerykańskim systemie produkcyjnym - kłopoty z wytwórniami (terminy, finanse, metraż), stopniowa utrata kontroli nad filmami i odrzucenie przez Hollywood

- Szalone żony (1922) i Chciwość (1924) - metoda twórcza reżysera (szczególnie: źródła i inspiracje, praca z aktorami, ulubione rozwiązania narracyjne i inscenizacyjne, symbolika, selekcja i montaż kolosalnego materiału zdjęciowego)

- Erich von Stroheim jako aktor i jego najsłynniejsze filmowe role u Jeana Renoira i Billy'ego Wildera.

Charles Chaplin i burleska filozoficzna

- pojęcie burleski (rola burleski w rozwoju języka filmu - od kina atrakcji do kina narracji; burleska jako krzywe zwierciadło kultury; komizm burleski; burleska w kontekście sztuki filmowej, ewolucja burleski i jej mistrzowie)

- Charles Chaplin: człowiek, filmowiec, ikona (rys biograficzny, recepcja jego twórczości)

- burleska filozoficzna Chaplina (między komedią a tragedią; Chaplin jako twórca zaangażowany)

- Chaplin na planie filmowym (United Artists i dążenie do artystycznej niezależności, praca na planie, organizacja produkcji; kulisy powstawania Brzdąca (1921) i Gorączki złota (1925).

Twórczość Carla Theodora Dreyera

- twórczość reżysera w okresie kina niemego

- produkcyjne i artystyczne konteksty drogi twórczej Dreyera jako pogrobowca duńskiej szkoły kina niemego, zmuszonego do realizacji swoich filmów w innych krajach (Szwecja, Norwegia, Niemcy, Francja)

- dramatyczna biografia reżysera

- tematyka, poetyka i stylistyka niemych filmów i jego teoretyczne poglądy na temat realzimu psychologicznego i metafizycznego na przykładzie filmów: Będziesz szanował żonę swoją (1925) i Męczeństwo Joanny d`Arc (1928).

René Clair i Abel Gance

- René Clair: rys biograficzny; najważniejsze utwory powstałe w okresie kina niemego; stosunek do awangardy i kina dźwiękowego; Słomkowy kapelusz (1927): geneza powstania filmu, elementy treściowe, środki formalne, dojrzałość w stosowaniu języka filmowego

- Abel Gance: rys biograficzny; najważniejsze utwory powstałe w okresie kina niemego; Napoleon (1927): fascynacja reżysera postacią Napoleona, rekonstrukcje i dystrybucja filmu, nowatorski zabieg poliwizji i wpływ tego wynalazku na późniejsze innowacje w technice filmowej, stosunek innych twórców i krytyków do filmu.

Rosja po rewolucji: klasycy

- rosyjskie kino przed rewolucją (różnorodność powstających filmów - dokumentalne, naukowe oraz produkcje fabularne, które poza historycznymi wątkami sięgały również po literaturę, czy inspiracje teatrem i filozofią)

- rewolucja i okres przejściowy (słynny slogan, przypisywany Leninowi, określający "kino jako najważniejszą ze sztuk" wskazujący na służalczą wobec polityki rolę sztuki i dostrzeżony w niej potencjał agitacyjny; Proletkult (zrzeszający pisarzy, plastyków, reżyserów teatralnych) i powiązani z nim twórcy (przede wszystkim Wsiewołod Meyerhold)

- radziecka szkoła montażu: Lew Kuleszow, Siergiej Eisenstein i Wsiewołod Pudowkin - klasycy i reformatorzy ("efekt Kuleszowa" i semantyka kadru, montaż pionowy, montaż atrakcji, montaż intelektualny)

- Pancernik Potiomkin (1925) i Matka (1926): okoliczności powstania obrazów, znaczenie ideologiczne, konstrukcja filmów, metafory i symbole, rodzaje montażu

- Ziemia (1930): mityczny dyskurs powiązany z tematyką ludową (która nie znajdowała się w centrum zainteresowań awangardzistów); stylistyczna wyrazistość.

Rosja: inne spojrzenie

- twórczość Borysa Barneta: aktor i współpracownik Lwa Kuleszowa; debiut reżyserski w 1926 -Miss Mend będący realizacją (postulowanych przez Kuleszowa) założeń amerykańskiego kina rozrywkowego; kameralne komediowe historie na przykładzie Dziewczynki z pudełkiem (1927)

- twórczość Abrama Rooma: kilka krótkich filmów agitacyjnych, 2 filmy polityczne; od początku twórczości skłonność do metody realistycznej, wprowadzającej do ideologicznej tematyki element psychologiczny i przygodowy

- Miłość we troje (1928)jako przykład pokazania na ekranie rzeczywistości sowieckiej Rosji za pomocą obyczajowości, mody i zwyczajów - film miał ilustrować obyczajowe przemiany w młodym państwie sowieckim, w którym problem organizacji życia rodzinnego był jednym z centralnych w komunistyczno-utopijnym projekcie ("Kodeks praw o małżeństwie, rodzinie i opiece" wprowadzony w 1926).

Między awangardą a propagandą

- Człowiek z kamerą (1929) i Sól Swanecji (1930) jako dwa oblicza propagandy w paradygmacie radzieckiej oraz europejskiej awangardy filmowej

- "miejski" film Wiertowa jako przykład autotelizmu na styku futuryzmu, konstruktywizmu i filmu absolutnego oraz w sąsiedztwie innych filmów "miejskich epoki" (zwłaszcza Berlina. Symfonii wielkiego miasta Waltera Ruttmanna (1927); widzialność jako kategoria poznawcza rzeczywistości (idea kino-oka)

- rejestracja i kreacja - Człowiek z kamerą jako przykład filmu "bazodanowego" (Lev Manovich), antycypującego sztukę nowych mediów

- propagandowa tkanka Soli Swanecji - od studium etnograficznego do agitki: inscenizacja i malarskość jako dominanty stylistyczne; rola narratora - emisariusza "nowego" (instrumentalizacja tradycji jako zacofania cywilizacyjnego).

Europejscy emigranci w USA, cz. I

- wyjazdy twórców europejskich do Hollywood (nazwiska reżyserów i aktorów, powody emigracji)

- Friedrich Wilhelm Murnau: europejskie dokonania reżysera (ze szczególnym uwzględnieniem Portiera z hotelu Atlantic (1924); pobytw USA - zaproszenie reżysera przez wytwórnię Fox Film Coropration, bardzo korzystny kontrakt, 4 filmy zrealizowane w Hollywood

- Wschód słońca (1927): 3 Oscary w 1929 (pierwszy rok, w którym Akademia przyznała nagrody); elementy ekspresjonistyczne w filmie; oryginał literacki; filmowe miasto i wieś; praca Rochusa Gliese; płynność i przejrzystość narracji; głębia ostrości w filmie; zdjęcia K. Strussa i Ch. Roshera; gra światła i cienia; perfekcjonizm realizacji; humor i gagi w filmie

- Victor Sjöström: najważniejsze filmy zrealizowane w Szwecji, kariera w USA (zaproszenie reżysera przez Metro Goldwyn Mayer, rola Lillian Gish w rozwoju amerykańskiej kariery Victora Sjöströma, najważniejsze filmy zrealizowane w Hollywood)

- Wicher (1928): pierwowzór literacki; wiarygodny autentyzm warunków realizacji filmu; asocjacja symboliki seksualnej z żywiołem; maskulinizacja natury; funkcjonalny dobór rekwizytów i detali.

Europejscy emigranci w USA, cz. II

- Paul Leni: charakterystyka stylu, określenie miejsca reżysera w kinematografii weimarskiej: kammerspiel - Schody kuchenne (1921), ekspresjonizm - Gabinet figur woskowych (1924), próby twórczości awangardowej; twórczość na emigracji - zaproszenie reżysera przez wytwórnię Universal; autorska koncepcja horroru - Kot i kanarek (1927); adaptacja literatury - Człowiek śmiechu (1928) - film nakręcony na podstawie książki Viktora Hugo (rola Conrada Veidta, który wcześniej zagrał m. in. postać demonicznego somnambulika Cezara w Gabinecie doktora Caligari (1920)

- Ostrzegam! (1929): podsumowanie wcześniejszych doświadczeń filmowca, przenikanie stylów, zmierzch kina niemego, trzy wersje filmu; przedwczesna śmierć Paula Leniego zbiegająca się z odejściem F.W. Murnaua i końcem epoki kina niemego

- Mauritz Stiller: wcześniejsze dokonania reżysera; promocja Grety Garbo; zaproszenie do Hollywood przez MGM; niezrealizowane filmy w Hollywood, porażki, rozstanie z Gretą Garbo;

- Hotel Imperial (1927): ciągłość czy zerwanie z poetyką wczesniejszych filmów? Rola Poli Negri; Pola Negri - fakty i mity z życia aktorki, współpraca na planie filmu Stillera, przełom dźwiękowy i koniec amerykańskiej kariery Negri.

Twórczość Kinga Vidora

- biograficzne tło działalności artystycznej jako reprezentatywny przykład kariery twórców docierających do kina w drugim dziesięcioleciu XX wieku, terminujących na planie pierwszych klasyków amerykańskiego kina między 1915 a 1920 rokiem i rozwijających karierę w latach dwudziestych XX wieku

- zaplecze organizacyjno-finansowe kina hollywoodzkiego lat dwudziestych XX wieku

- środki filmowego wyrazu i rozwój języka filmu w latach poprzedzających rewolucję dźwiękową

- Wielka parada (1925): jeden z najważniejszych melodramatów, a zarazem filmów wojennych z lat dwudziestych; postać producenta Irvinga Thalberga, promującego taśmowy system produkcji filmowej, rozwijającego system gwiazd, kładącego nacisk na rozmach inscenizacyjny, z czego MGM będzie słynne w następnych dekadach

- Dusze czarnych (1929): arcydzieło wczesnego kina dźwiękowego (kontrapunkt dźwiękowy, rola diegetycznej, pozakadrowej akustyki, tradycja minstreli i najważniejsze aspekty technologii rejestracji i odtwarzania dźwięku).

Twórczość Josefa von Sternberga

- rys biograficzny, emigracja, wczesna młodość

- artystyczny debiut, niełatwe początki kariery: Poszukiwacze zbawienia (1925) - bardzo ambitny debiut; nieudana współpraca z wytwórnią MGM; początek współpracy z wytwórnią Paramount

- Ludzie podziemia (1927): czy film ten zapowiada narodziny kina gangsterskiego? film gangsterski i jego cechy; wizualny majstersztyk; filmowe postacie, recepcja filmu

- Życie zaczyna się jutro (1928): film, w którym w pełni rozwinął się "malarski" geniusz reżysera; nierealistyczna, poetycka przestrzeń; scenografia, zdjęcia, plastyczne sceny; bajkowa historia i jej postacie - romantyczna historia miłosna, para aktorska dobrana na zasadzie kontrastu.

Gwiazdy kina niemego: Gloria Swanson i Rudolf Valentino

- Gloria Swanson: rys biograficzny (jej matka była Polką - Adelaide Klonoski), debiut w 1915 jako statystka w filmie Richarda Foresta, występy w komediach wytwórni Keystone, praca w Triangle Film Corporation (melodramaty); współpraca z Cecilem B. DeMille'em, który zrobił z niej gwiazdę, najważniejsze filmy DeMille'a, w których wystąpiła - ze szczególnym uwzględnieniem Kaprysów losu (inny tytuł: Kobieta i mężczyzna) z 1919 roku; współpraca z Allanem Dwanem (7 filmów); założenie własnej firmy Gloria Swanson Pictures; niedokończona Królowa Kelly w reżyserii Ericha von Stroheima; flmy dźwiękowe aktorki; wielki powrót w 1950 rolą w Bulwarze Zachodzącego Słońca Billy'ego Wildera (partneruje jej Erich von Stroheim); ikona mody, burzliwe życie osobiste.

- Rudolph Valentino: rys biograficzny (ur. we Włoszech jako Rodolfo Alfonzo Rafaelo Pierre Filibert Guglielmi di Valentina d'Antonquolla), od 1913 w Nowym Jorku - współpraca z różnymi studiami filmowymi początkowo jako statysta, od 1918 - w Hollywood; jedna z głównych ról w Czterech jeźdźcach Apokalipsy czyni go gwiazdą; kolejne role w Metro Pictures a następnie w Famous Players-Lasky Corporation - zwł. film Szejk (1921)utrwalający wizerunek Wielkiego Latynoskiego Kochanka i Krew na piasku (1922); legenda kina.