Przegląd filmów czechosłowackiej Nowej Fali jest jednym z filarów filmowej części projektu Wrocław – Europejska Stolica Kultury 2016, potrwa od 23 lutego do 30 czerwca. W tym czasie w Kinie Nowe Horyzonty będzie można obejrzeć skarby praskiej, bratysławskiej i warszawskiej Filmoteki, a także spotkać się z czeskimi i słowackimi twórcami i krytykami.

Partnerzy przeglądu: Filmoteka Narodowa, Gutek Film, Czeskie Centrum Kultury, Instytut Słowacki, Fundacja RAW, Narodowe Archiwum Filmowe Praga, Słowacki Instytut Filmowy Bratysława, Przegląd Filmowy Kino na Granicy

Z biletami na seanse czechosłowackiej Nowej Fali na wszystkie książki czeskich i słowackich autorów z wydawnictwa Afera i z Książkowych Klimatów 20% rabatu w księgarni kinowej Tajne Komplety.

cena biletu: 6 zł 

Czechosłowacka Nowa Fala jest nazywana "cudem nad Wełtawą" albo wprost "złotymi latami 60.". To jedno z najbardziej twórczych zjawisk w powojennej historii kina europejskiego, które mogło zaistnieć dzięki kilku splatającym się czynnikom. Czechosłowacka Partia Komunistyczna zmieniała w tym czasie wizerunek, zostały uruchomione reformy zmierzające do decentralizacji gospodarki, przeobrażały się także powołane w latach 50. zespoły filmowe, które uwolniły się spod władzy Centralnej Rady Artystycznej, dotychczas ostatecznej instancji akceptującej scenariusze. Choć cenzura została formalnie zniesiona zaledwie na kilka miesięcy w 1968 roku, to utrzymywała się atmosfera otwartej debaty publicznej. Brytyjski reżyser Lindsay Anderson twierdził wręcz, że Czechosłowacja w latach 1963-1968 była krajem z najlepszymi warunkami do twórczości filmowej na świecie.

W tak sprzyjającym środowisku debiutowało młode pokolenie twórców, słuchacze reżyserii filmowej na FAMU, prowadzonej przez nestora kinematografii czechosłowackiej Otakara Vávrę. Wśród nich byli Evald Schorm, Věra Chytilová, Jaromil Jireš. Wraz ze stałymi współpracownikami, Ivanem Passerem i Jaroslavem Papouškiem, pojawił się Miloš Forman. Sukcesywnie dołączali kolejni: Jan Němec, Jiří Menzel, a także Słowacy Juraj Jakubisko, Elo Havetta i Dušan Hanák. Wspólnie z reprezentantami starszego pokolenia rozpoczęli przemarsz przez międzynarodowe festiwale filmowe, dowodząc nie tylko amerykańskiej Akademii Filmowej (dwa Oscary), że mała kinematografia może osiągnąć wielki sukces.

Nowa Fala oscylowała między patosem a groteską, abstrakcją a obserwacją, materialnością a metafizyką. Po 1966 roku i odrobieniu lekcji z rzeczywistości reżyserzy zaczęli się stopniowo skupiać na formalnym szaleństwie, fabularnym zmyśleniu i naginaniu zasad. Nowa Fala to także kino posiłkujące się literaturą Bohumila Hrabala, Arnošta Lustiga, Vladislava Vančury, Milana Kundery. Ważnym dla tego nurtu tematem było poznawanie rzeczywistości czeskiego i słowackiego człowieka w kontekście czasu wolnego, święta i zabawy, różnych form kultury masowej jako węzłowych momentów w życiu członka społeczeństwa socjalistycznego.

"Pytamy się reżyserów Němca i Chytilovej, jaką robotniczą i polityczną naukę czy rozrywkę przyniosą te tytuły ludziom pracującym w domach towarowych, na polach, na budowie i w innych zawodach" - krytykowali politycy w 1967 roku. "Pytamy się tych pracowników kultury, jak długo będą jeszcze wszystkim uczciwie pracującym zatruwać życie, jak długo jeszcze będą deptać po socjalistycznych zdobyczach, jak długo jeszcze grać będą na nerwach robotników i rolników". Czechosłowacka Nowa Fala wcale się nie zestarzała, wydaje się wciąż częścią "tu i teraz".

Grażyna Świętochowska: Groteska i melancholia - czechosłowackiej Nowej Fali hołd dla codzienności

W programie przeglądu:

23 lutego, wtorek, godz. 19.00

Miłość blondynki / Lásky jedné plavovlásky 
reż. Miloš Forman, Czechosłowacja 1965, 76'

24 lutego, środa, godz. 19.00

Słońce w sieci / Slnko v sieti
reż. Štefan Uher, Czechosłowacja 1962, 90'

25 lutego, czwartek, godz. 19.00

Stokrotki / Sedmikrásky
reż. Věra Chytilová, Czechosłowacja 1966, 74'

3 marca, czwartek, godz. 19.00

Gdy skończy się ta noc / Kým sa skončí táto noc
reż. Peter Solan, Czechosłowacja 1965, 86'

10 marca, czwartek, godz. 19.00

Pali się, moja panno / Hoří, má panenko!
reż. Miloš Forman, Czechosłowacja, Włochy 1967, 70'

17 marca, czwartek, godz. 19.00

Dzień nasz codzienny... / Deň náš každodenný...
reż. Otakar Krivánek, Czechosłowacja 1969, 89'

24 marca, czwartek, godz. 19.00

Pociągi pod specjalnym nadzorem / Ostře sledované vlaky
reż. Jiři Menzel, Czechosłowacja 1966, 89'

31 marca, czwartek, godz. 19.00

Pierwszy krzyk / Křik
reż. Jaromil Jireš, Czechosłowacja 1963, 80'

7 kwietnia, czwartek, godz. 19

Czarny Piotruś / Černý Petr
reż. Miloš Forman, Czechosłowacja 1964, 85'

14 kwietnia, czwartek, godz. 19

Chrystusowe lata / Kristove roky
reż. Juraj Jakubisko, Czechosłowacja 1967, 93'

19 kwietnia, wtorek, godz. 19

Diamenty nocy / Démanty noci
reż. Jan Němec, Czechosłowacja 1964, 64'

20 kwietnia, środa, godz. 19

Ptaszki, sieroty i głupcy / Vtáčkovia, siroty a blázni
reż. Juraj Jakubisko, Czechosłowacja, Francja 1969, 78'

21 kwietnia, czwartek, godz. 19

Wóz do Wiednia / Kočár do Vídně
reż. Karel Kachyňa, Czechosłowacja 1966, 76'

28 kwietnia, czwartek, godz. 19

Przypadek dla początkującego kata / Případ pro začínajícího kata
reż. Pavel Juráček, Czechosłowacja 1970, 102'

5 maja, czwartek, godz. 19.00

322
reż. Dušan Hanák, Czechosłowacja 1969, 94'

12 maja, czwartek, godz. 19.00

Uroczystość w ogrodzie botanicznym / Slávnosť v botanickej záhrade
reż. Elo Havetta, Czechosłowacja 1969, 83'

19 maja, czwartek, godz. 19.00

Owoce rajskich drzew spożywamy / Ovoce stromů rajských jíme
reż. Věra Chytilová, Czechosłowacja, Belgia 1969, 95'

26 maja, czwartek, godz. 19.00

Straszne skutki awarii telewizora / Ecce homo Homolka
reż. Jaroslav Papoušek, Czechosłowacja 1970, 80'

1 czerwca, środa, godz. 19.00

Sklep przy głównej ulicy / Obchod na korze
reż. Ján Kadár, Elmar Klos, Czechosłowacja 1965, 120'

2 czerwca, czwartek, godz. 19.00

Palacz zwłok / Spalovač mrtvol
reż. Juraj Herz, Czechosłowacja 1969, 95'

9 czerwca, czwartek, godz. 19.00

Małgorzata, córka Łazarza / Marketa Lazarová
reż. František Vláčil, Czechosłowacja 1967, 162'

16 czerwca, czwartek, godz. 19.00

Intymne oświetlenie / Intimní osvětlení
reż. Ivan Passer, Czechosłowacja 1966, 71'

23 czerwca, czwartek, godz. 19.00

Obrazy starego świata / Obrazy starého sveta
reż. Dušan Hanák, Czechosłowacja 1972, 70'

30 czerwca, czwartek, godz. 19.00

O uroczystości i gościach / O slavnosti a hostech
reż. Jan Němec, Czechosłowacja 1966, 68'

redakcja, korekta tekstów: Agnieszka Szeffel, Mariusz Mikliński
fotoedycja: Mariusz Wojas